Türk siyasi tarihinde asker, yargı ve siyaset kesiminden bugüne kadar farklı statülerde cumhurbaşkanlığı görevini en uzun süre yürüten kişi 15 yıl ile Atatürk olurken; Özal 3 yıl cumhurbaşkanlığı yaparak bu görevde en az kalan isim oldu.
Söz konusu makam için Türk siyasi tarihinde sadece 5 partiden cumhurbaşkanı çıkarken, AK Parti ve CHP’den 2’şer kişi bu göreve seçildi.
Cumhuriyetin ilanından bu yana cumhurbaşkanları CHP, Demokrat Parti, Anavatan Partisi, Doğru Yol Partisi ve AK Parti’den seçilirken aynı zamanda Kara ve Deniz Kuvvetleri Komutanları, Genelkurmay Başkanı ile Anayasa Mahkemesi Başkanı da bu görev için ant içti.
En yaşlı cumhurbaşkanı Korutürk
Turgut Özal, 3 yıl 159 gün cumhurbaşkanlığı yaparak bu görevde en az kalan kişi oldu.
Göreve geldiğinde 42 yaşında olan Atatürk en genç, 69 yaşında olan Fahri Korutürk ise en yaşlı cumhurbaşkanı olarak tarihteki yerini aldı.
Gazi Mustafa Kemal 15, İsmet İnönü 12, Celal Bayar 10, Cevdet Sunay ile Fahri Korutürk 7 yıl cumhurbaşkanlığı görevini üstlendi.
Türk siyasi tarihinde 1980 ve 1960 darbelerinde Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ve Kara Kuvvetleri Komutanı Cemal Gürsel cumhurbaşkanı koltuğuna oturan isimler oldu.
Evren, 12 Eylül 1980-9 Kasım 1982 arasında askeri darbe ile Milli Güvenlik Konseyi ve Devlet Başkanlığı görevini sürdürürken, 9 Kasım 1982-9 Kasım 1989’da da bağımsız olarak cumhurbaşkanı oldu.
Gürsel ise 27 Mayıs 1960-10 Ekim 1961 askeri darbe döneminde Milli Birlik Komitesinin (MBK) başına getirildi. 28 Mayıs’ta Devlet ve Hükümet Başkanlığı, TSK Başkomutanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı yetkilerini üstlendi. Daha sonra 10 Ekim 1961-2 Şubat 1966 yılları arasında bağımsız olarak cumhurbaşkanlığı görevini sürdürdü.
Anavatan Partisinden Turgut Özal 3, Doğru Yol Partisinden Süleyman Demirel ile bağımsız seçilen Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer ise 7 yıl cumhurbaşkanlığı yaptı.
11 yıldan sonra cumhurbaşkanlığı makamına
Sezer’den sonra göreve gelen 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de 7 yılın ardından ilk kez “halk tarafından seçilen cumhurbaşkanı” sıfatıyla tarihe geçen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a 28 Ağustos’ta koltuğunu devredecek.
Erdoğan, 30 büyükşehirde düzenlenen mitinglerde vatandaşlarla buluşarak, halk oylamasıyla yapılan ilk cumhurbaşkanı seçiminde 55 ilde oyların çoğunu alarak cumhurbaşkanı seçildi.
Erdoğan, Genel Başkanı olduğu Adalet ve Kalkınma Partisi, ilk kez 2002 genel seçimlerinde yüzde 34,43’lük oy oranı ile tek başına 58., 59., 60. Türkiye hükümetlerini kurdu.
AK Parti’deki 11 yıllık Başbakanlık görevi sonunda Cumhurbaşkanı Gül’den boşalacak cumhurbaşkanı koltuğuna 28 Ağustos’ta oturacak Başbakan Erdoğan, 60 yaşında Türkiye’nin halk tarafından seçilen ilk cumhurbaşkanı olarak yeni görevine başlayacak.
AA